A

Y

K

U

T

 

K

İ

B

R

İ

T

Ç

İ

O

Ğ

L

U

| Main Page | Curriculum Vitae | Publications | Courses | EconGATE | Turkey | World |


İKT337: Uluslararası İktisat Teorisi (UİT)
International Trade Theory
Güz 2005, 3 İktisat, Zorunlu Ders
[Pazartesi, 12:30-14:20, Yer: Z-08; Cuma, 9:30-12:20; Yer: Z-06]
Prof. Dr. Aykut Kibritçioğlu
[AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Bölumü]


1. Dersin İçeriği ve Yapılışıyla İlgili Genel Açıklama, Kural ve Öneriler (Rules and Organization of the Course)
2. Ele Alınması Planlanan Konular (Topics)
3. Derste Kullanılacak Temel Kaynaklar (Textbooks)
4. Konulara Göre Önerilen Okuma Kaynakları (Reading List)
5. Dersle İlgili Yararlı İnternet Bağlantıları (Useful Internet Links)
6. Dersle İlgili Duyurular (Announcements for Students): blogspot
7. Dersle İlgili Slaytlar (PPT/slide Archive for Students): sbf-uit veya/or Yahoo-Groups [kullanıcı adı ve şifre gereklidir]
8. Elektronik Tartışma Platformu (Electronic Discussion Forum for Students): Google-Group [kullanıcı adı ve şifre gereklidir]

9. Dersle İlgili Öğrenci Tanıtım Formu (Student Form): sbf-uit veya/or Yahoo-Groups [kullanıcı adı ve şifre gereklidir]


1. Dersin İçeriği ve Yapılışıyla İlgili Genel Açıklama, Kural ve Öneriler

Bu dersin konuları üç ana bölümden oluşmaktadır. Derste, öncelikle, "uluslararası iktisat"ın (international economics) hangi temel konu ve araştırma alanlarını kapsadığı anahatlarıyla özetlenecek ve bu konulardan hangilerinin ne ölçüde Güz 2005 yarıyılında ele alınacağı ayrıntılı biçimde açıklanacaktır. Daha sonra, ikinci bölümde (Bölüm B), ulusal paraların varlığı ihmal edilerek uluslararası mal, hizmet ve faktör (özellikle işgücü) ticaretinin sebepleri, yararlılığı ve yönünü (bileşimini) açıklamaya yönelik olarak bugüne dek geliştirilmiş olan temel dış ticaret kuramları incelenecektir. Dönemin son haftalarında, parasal dış ticaret kuramları ve açık ekonomi makroiktisadına çok kısa bir giriş yapılacaktır. C bölümündeki konular zaman yettiği ölçüde işlenmeye çalışılacak, konunun ayrıntılarına daha sonraki dönemin bir dersi olan "Uluslararası İktisat Politikası" dersinde girilecektir.

Dersle ilgili olarak, bir arasınav (9-18 Kasım 2005 tarihleri arasındaki bir gün) ve bir de dönem sonu sınavı (3 Ocak 2005'ten sonraki bir gün) yapılacaktır. Ayrıca, bazı derslerde habersiz kısa sınavlar (quiz) ve yoklamalar yapılabilir. Her quizin konu kapsamını; bir önceki quizden sonra o güne dek ele alınan bütün konular ve/veya daha önceki derslerde açıkça ilan edilen konular oluşturacaktır. Lisans yönetmeliğine göre, öğrencilerin derslerin en azından % 70'ine düzenli devam etmeleri zorunludur.

Öğrencilerin derslere düzenli katılımının yanı sıra, aktif katılımları da esastır. Bu bakımdan, öğrencilerin derslere ilgili konuları aşağıda belirtilen ve derslerde ayrıca tavsiye edilebilecek olan kaynaklardan okuyarak hep hazırlıklı gelmeleri son derece yararlı olacaktır.

Eğer öğrencilerin olası ders içi sorularının yanıtlanması herhangi bir sebeple ders saatlerinde olanaklı olmazsa, öğrenciler bu sorularını yöneltmek üzere dersin öğretim üyesiyle ya görüşme saatinde (Çarşamba günleri, 13:30-14:30 arası) ya da kendisiyle ayrıca bir görüşme gün ve saati ayarlayarak başka bir gün ve saatte görüşebilirler. Öğrenciler dersin öğretim üyesiyle iletişim kurabilmek için

[1] SBF Spor Salonu binasındaki 140 numaralı odasına uğrayabilir,

[2] kendisini 319 77 20 (dahili 340) numaralı iş telefonundan arayabilir veya

[3] kendisine email (kibritci@politics.ankara.edu.tr) gönderebilirler.

Dersi almakta olan bütün öğrencilerin (eğer geçmişte aldıkları dersler nedeniyle vermedilerse) doldurup dersin öğretim üyesine teslim etmesi gereken öğrenci tanıtım formları şu adresten çekilip bastırılabilir: ogreform.pdf.

Dönem boyunca dersten daha fazla yararlanabilmeleri için öğrencilerin düzenli ve yoğun internet kullanımı özellikle tavsiye edilir. Bu amaçla öğrencilere aşağıdaki internet bağlantıları yararlı birer başlangıç noktası olarak sunulmaktadır. Ayrıca, bütün öğrencilerin haftada en az bir kez bu sayfaya uğrayarak ve mutlaka emaillerini kontrol ederek dersle ilgili olası güncel duyuruları kontrol etmeleri zorunludur. Öte yandan, öğrencilerin dersle ilgili "Kibritcioglu-UI" adlı elektronik duyuru listesine üye olmaları da kesinlikle zorunludur.

Güz 2005-2006 yarıyılında okutulan bu dersi (UİT), Bahar 2005-2006 yarıyılında okutulacak "Uluslararası İktisat Politikası" (UİP) dersi izleyecektir. UİP dersiyle ilgili olarak şimdiden bilgi sahibi olmak istiyorsanız, Bahar 2004-2005 yarıyılında okutulan UİP dersinin programına buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.


2. Ele Alınması Planlanan Konular

A. Uluslararası İktisat: Genel Giriş
 

A1. "Uluslararası İktisat"ın Konuları ve Bu Konular Arasındaki İlişkiler

A2. Dünya Mal, Hizmet ve Faktör Ticaretiyle İlgili Genel Gözlemler

A3. Türkiye'nin Uluslararası Mal, Hizmet ve Faktör Ticaretiyle İlgili Genel Gözlemler

A4. "Uluslararası Rekabet Gücü" Kavramı ve Uluslararası İktisat Açısından Önemi


B. Reel Uluslararası İktisat Kuramı: Dış Ticaretin Yapısı ve Ticaretten Kazançlar
 

B1. Erken Dış Ticaret Kuramları: Merkantilistler ve Fizyokratlar

B2. Adam Smith ve Mutlak Üstünlükler

B3. İşgücü Üretkenliği ve Karşılaştırmalı Üstünlük: Ricardo-vari Klasik Model

B3.1. Giriş
B3.2. Bir "Tek Faktör Ekonomisi"
B3.3. Tek Faktorlü Bir Dünyada Ticaret
B3.4. Karşılaştırmalı Üstünlük Konusundaki Yanlış Anlamalar
B3.5. Çok-Mallı Ortamda Karşılaştırmalı Üstünlük
B3.6. Taşıma Maliyetlerinin ve Ticareti Yapılmayan Malların Analize Eklenmesi
B3.7. Ricardo-vari Model Hakkında Ampirik Kanıtlar
B4. Özel Faktörler ve Gelir Dağılımı
B4.1. Giriş
B4.2. Özel Faktörler Modeli
B4.3. Özel Faktörler Modelinde Uluslararası Ticaret
B4.4. Gelir Dağılımı ve Ticaretten Kazançlar
B4.5. Ticaretin Siyasi İktisatçılığı: Bir Başlangıç Noktası
B5. Kaynaklar ve Ticaret: Heckscher-Ohlin Modeli
B5.1. Giriş
B5.2. İki Faktörlü Ekonomi Modeli
B5.3. İki-Faktörlü Ekonomiler Arasında Uluslararası Ticaretin Etkileri
B5.4. Heckscher-Ohlin Modeli Hakkında Ampirik Kanıtlar
B6. Standart Ticaret Modeli: Neoklasik Ticaret Kuramı
B6.1. Giriş
B6.2. Ticaret Yapan Bir Ekonominin Standart Bir Modeli
B6.3. İktisadi Büyüme: RS Eğrisinde Bir Kayma
B6.4. Uluslararası Gelir Transferleri: RD Eğrisinin Kaydırılması
B6.5. Tarifeler ve İhracat Sübvansiyonları: RS ve RD'de Eşanlı Kaymalar
B7. Alternatif Dış Ticaret Kuramları: Teknoloji, Talep Cephesi ve Ürün Farklılaştırması
B7.1. Giriş
B7.2. Kravis (1956): Bulunabilirlik (Availability) Teoremi
B7.3. Posner (1961): Teknolojik Açık (Technological Gap) Teoremi
B7.4. Vernon (1966) & Hirsch (1967): Ürün-Döngüsü (Product-Cycle) Teoremi
B7.5. Linder (1961): Tüketici Tercihlerinin Benzerliği
B7.6. Endüstri-İçi Ticaret (Intra-Industry Trade): Tanımı, Türleri, Sebepleri, Ölçümü ve Etkileri
Ek: Grubel-Lloyd Endeksi
B8. Ölçekten Kazançlar, Aksak Rekabet ve Uluslararası Ticaret
B8.1. Giriş
B8.2. Ölçekten Kazançlar (Economies of Scale) ve Uluslararası Ticaret: Genel Bir Bakış
B8.3. Ölçekten Kazançlar ve Piyasa Yapısı
B8.4. Aksak Rekabet Teorisi
B8.5. Tekel-vari Rekabet ve Ticaret
B8.6. Dışsal Kazançlar ve Uluslararası Ticaret
B9. Uluslararası Faktör Hareketleri
B9.1. Giriş
B9.2. Uluslararası İşgücü Hareketliliği
B9.3. Uluslararası Borç Alış-Verişi
B9.4. Dolaysız Yabancı Yatırımlar ve Çok-Uluslu Firmalar
B10. Uluslararası Taşıma Maliyetleri ve Malların Ticarete Konu Olabilirliği (Tradeability): TNT Modeli
B10.1. Giriş: Ticarete Konu Olabilirliğin Belirleyicileri ve Malların Sınıflandırılması
B10.2. TNT Modelinin Kuramsal Çerçevesi
B10.2.1. Toplam Arz
B10.2.2. Toplam Talep
B10.2.3. Piyasa Dengesi
B10.2.4. TNT Modelinde Uluslararası Borçlanma ve Borçların Geri Ödenmesi (Yapısal Uyum Programları)
B10.2.5. Hollanda Hastalığı (Dutch Disease)
B10.3. Ticarete Konu Olabilen (Tradables) ve Olamayan (Nontradables) Mallar ve Genel Fiyat Düzeyi
B10.3.1. Fiyatlar, Ücretler ve Üretkenlik
B10.3.2. Farklı Ülkelerdeki Reel Gelir Düzeylerinin Karşılaştırılması
B10.4. Talep Şokları ve Reel Döviz Kuru
B10.4.1. TNT Modelinin Keynesgil Bir Versiyonu
B10.4.2. Devalüasyon ve Yapısalcı Eleştiri
C. Parasal Uluslararası İktisat Teorisi ve Açık Ekonomi Makroiktisadı: Kısa Bir Bakış


3. Derste Kullanılacak Temel Kaynaklar
Appleyard, D. R. & A. Field (2001/1995):
International Economics: Theory and Policy.
Chicago ve diğ. yer.: McGraw-Hill/Irwin.
Krugman, P. R. & M. Obstfeld (2003/2000):
International Economics: Theory and Policy.
New York ve diğ. yer.: Harper Collins, 5. ed.
[Seçilmiş Bölümlerin Çevirileri: Tezel]
Kibritçioğlu, A. (ed.) (1996):
Uluslararası (Makro)İktisat.
Ankara: 72 TDFOB.
[Baskısı tükendi.]
 
 

 

Sachs, J. D.; F. Larrain (1993):
Macroeconomics in the Global Economy.
New York ve diğ. yer.: Harvester Wheatsheaf, s. 657-689.
Yararlanılabilecek Diğer İngilizce Kaynaklar:
van den Berg (2004)
Salvatore (1998)
Yarbrough & Yarbrough (2003)
Pugel & Lindert (2004)
Caves, Frankel & Jones (2002)
Husted & Melvin (2000)
Melvin (2000)
Yararlanılabilecek Diğer Türkçe Kaynaklar:
Seyidoğlu (1999)
Karluk (1996)
Yararlanılabilecek İnteraktif IMF CD-ROM'ları:
Macroeconomic Linkages 
Balance of Payments 
Exchange Rates 
Financial Programming

DİKKAT: Dersle ilgili diğer olası kaynaklar dönem içinde ayrıca verilecektir!


4. Konulara Göre Okuma Kaynakları

5. Dersle İlgili Yararlı İnternet Bağlantıları

[Online since: August 31, 2005]

© 2005-2006, Aykut Kibritçioğlu


A Y K U T   K İ

B

R

İ

T

Ç

İ

O

Ğ

L

U

| Anasayfa | Özgeçmiş | Yayınlar | Dersler | EconGATE | Türkiye | Dünya |